Aziktu: Pu. Ginlalthuam "LALGIN INN" Mualngat Innpi. Khualzinna gam Land of pilgrimage

MIHINGTE BAWLLOU HIAL DING ‘KHAMNA THEI’ | Kanam Vaiphei

General Updates Gospel Sermon

MIHINGTE BAWLLOU HIAL DING ‘KHAMNA THEI’馃拃

Full Body Check-up Plan for 2025 | Jerusalem Clinic, Lamka
Full Body Check-up Plan for 2025 | Jerusalem Clinic, Lamka

Bible Changtel:
Vaihawmte 13:4.
Isaih 5:11., 28:7.
Thupilte : 20:1,17.,
23: 29-35.,31:4.
Ephesiah 5:18.

鉁嶏笍
Aziktu: Pu Ginlalthuam
“LALGIN INN”
Mualngat Innpi
Khualzinna Gam
Land of pilgrimage

鈽狅笍馃拃

I khualzinnau khawvel hin phat lam sangin siatna lam manawh zing ahi lai in igamsung ua khamna thei hin khuatang nu’n, siamphat zolo dihial khawp’in, nasatak’in a hung zensuak tah, tichun, malzin gual in I innsung, khuasung leh gamsung un ahung tung phutta ahi, I gam leh namsung lungkham, beidawnna chuleh gaal leh tual ah ki’etna’n ahung dim thah ziang tah ahi.
I gaal teu in ei demnau, narco terrorists ei tiu hi ahung dik nakawng aum hi, Lalpa Pathian lam lam hephalo ah, khamna thei chuleh diklo tak’in sum leh pai ila khawl khawm un, diklo tak ah gohthil kilam dawk te chun, hun sawt adai puan mihingte chung in lungkham beidawnna ten ei ch没m thahmai zawtah ahi.
Diklo tak in gohthil bang zat khawl khawm leu hin uhle Lalpa apan lo chun bangmalo mai achang ziang tahsek ahi.
Khamna thei hin Innsung, khualai, gam leh namsung a zensuak tak ziak’in, mihingte lunggil’in sualna nasatak apung deu deu in ziate chuh:

Tisa nawp sakna te, gukchak, lakchaknate, hiamngamnate, zuau gen khawk saklonate, thisan suah nawp nate, mani ziangle kilungsiat zotalo, tualthana leh tuaksiat(Accident) tamna te, ziate haw zosia hi ah supung in tichun kilungsiatna leh kihepina asutawm tah ahi.
Khristian chate kingaituah hun ahi takzet tah e, Lalpa Pathian mittung in I khawsah zing nau em ?
Tuchung I gaaldo nau ahin thilphalo tak kamudawh chuh: “Khamna thei hin mihiamte a th没zo ma ma dante hih ahi”.
Khamna thei bawl zawngsak mi apung nasahma ma in kamuh ahi, gaal chau a lungkham beidawng a kihita puah, khamna thei hin khuatang nu’n nasatak in asusia tah hilam…..!
Khamna thei ziak ah sum hautak tak, Inn thupitak tak sah ah, van thupitak tak lam dawk te khuh 锚n um keilo ahiu hi.
Bangzat nei in lamdawk maleu Innsung buailo aum ngai puau hi. Inn thupitak asau in, a sung ah luatu ding umtalo, gari hawitak tak nei ziang maleu a tawl/hek ding umtalo, ziaziak achun khamna thei thil apat sumhau ah manglet lut sang in i gentheina cha hi Pathian ei selgukna khat hithei ahi.
Bible in…..”Lung awina tawh kithuah Pathian ngaisak hih lawkna ahi”. Atih ahi.

Khamna thei, Kaani/ Poppy , achiingtu, anehtu, acheptu leh azuaktu ala pandawk, China te hih khawvel ah super power chawi ding hinapin, Kaani/Poppy ziak’in super power chawi zotalo in, USA te’n a la chupiak/ lak piak tau ahi.
Chuleh China gam hih Kaani/Poppy hung kipatna (Epi-centre) ti ahle hiat ala hi kit hi. Chun, Kaani gaal (Poppy war) 1839 leh 1860 kum in kaani gaal ala sat maleu aphah chuam talo ahi. Chutichun amau gamsung bep hilo, a ki naipiu gam, Arunachal Pradesh tiangin ziah khamthei thil Kaani/Poppy hin a gamsung uh ala zensuak tak ziak in, Singpo kiti nam khatte hin, vangsiatna lian t芒k ala tuak khawlawh tau ahi. Ziah, Kaani/Poppy chin, chep leh nek ziak’in mihing ala kiampha (population decreased) tah hial mai uh ahiu.
Khamna thei bawl hii zawngsak te chuh siatna tawp khawk ah tut thei ban in thina leh manthaina natiang a tut thei hi.

Chuleh, Ukhrul District apat, Tangkhul upa khat hinle Kaani hachin in ala ching ah achapa IAS hisak guan, tichun sum tampi chuh vang kikhawl dawk hina’na, achapa chun IPS tiang ahung muzo n芒i, himaleh training hungchai pan in first field posting, chuleh a thalaw( salary) le laman lo in Thingnuaimi ten akap lum tau ahi. A thini, apa thugen…..”Diklo tak ah sum muna hih aguitung/azik suak, abuting chuleh kipakna aum ngaih ngaih puai”, ti’in, a chapa luangdamsa chungin ala gen ahi.
Ziaziak achun, khamna thei Kaani/Poppy kitih hih mihingte dingin bawllou hial ding ahi, sum muna hawipen ah nei maleu hin uhle vangsiatna eitut thei, Pathian zakdah khamna thei ch没h ahi.
Chun, Kaani/Poppy chin ziakin gamsung ah thing leh guate achai zota, guaz没k, nisat dante ahung kitheng ah chuleh soil Erosion ahung um a, tanggam ah nimchim (landslide/mudslide) tite hih igam in hung umthei ding dinmun ngawn ahung hitai. Tanggam i kinepna pen uh lauthawng um isuak sak tau ahi. Ziate sangah lau thawng umzawh nalai chuh mihingte damthei/hiselna te nasatakin asuseh thei nalai l芒i ahi, sumhau maleu hin uhle damtheina hung kibasam taleu hin uh, mihingte adiah hinman aumna diam ?
Sapte’n, “HEALTH IS WEALTH” atiu hi adik ma ma ahi. Damtheina hih golulpen lak ah khat ahi. Kaani bawl hih haisan/tawpsan thei hihenla hitaleh igamsung boruok (climate) thigua hileh hungthiangtho deu intin, ziaziak achun lunggel dang tichuh Kaani chin sangin cash crops dang summu theina ngaituah zawleu hin igam damna hih zawlo ding ahem?
Kaani/Poppy ilabawl khak tak ziak’un gaal I neikhawlawh tau ahi, kitile kigen khel puan’a.
Diklo taka sumhau sangin, chaga genthei taka khawsak hin, mihing lunggel asiampha thei zawi.
Hausat/sumhau dimai tup kin, taksa leh thagau tiang ah manthaina ei tutthei hausatna/sumhauna ahi thei hi.

Bible in, khamna thei bawl ah zawngsakte chuh:

1. Mihiam lunggelna ala mang in, kinak, kibalnate chuleh lungkhamna atun thei hi.
2. Chagatna, gentheina zosia atunthei nalai lai hi.
3. Lopina sangin niamkiakna ahi zawi.
4. Kiven tup zolona ahi b芒n in, pil kisa maleu khamna thei ah lawpmi chuh mingawl atitawp mai ahi.
5. Mi gin umtak, aum thei pua, taksa utna belaptu bep ahin, 芒nnchuh 芒nn in asenthei/agingthei puau ah maleh pung diak puan’au.
6. Lungthim ngawlna leh siatna ahi ban in, taksa chuleh thagau tiang ah manthaina atun thei nalai lai hi.

A hileh, kuate avem, dahsek ? Kuate avem, genthei lungzinna kisun khum sek? Kuate avem, aziak azal bei ah beliam p没sek ? Ziate hawchuh khamna thei mun ah chambang sekte chuh ahiu. Ziah gual mite chun ahinnau ziangle itchalo in, meithai leh nauchaga lo dinglai bang….! Meithai, nauch芒g芒 in akawi sek uh ahiu, ziaziak achun khamnathei hih nangin gualpha siamna lai lai ding la hem ? A tawpna chuh g没l g没h nei gual in hun chuun tin, taks芒 chuleh thagau natiang in manthaina hun t没t khum thei ahi.
Ziaziak achun khamnathei nek, dawn, chep, ching leh zuak tute’n haisan tai tiu aw…..a kithaman puai, a kithaman puah tah luai.
I kiang i kawm ah miten, khawhe phalo hial in bawl maleu, nang leh kei in vang…….bawldah ham ham hitiu e, khamnathei thil him him hih Pathian phallo/z芒kd芒h ahi ziak’in atizat um taluah ahi.

Awle, atawpna ding in gam lian t芒k tak nei, khua Hausa, mipil, mithiam, mineizo chuleh ka nam chanpite i khua chuleh gamsung ua hin Kaani/ Poppy leh khamnathei him him hih chin,nek, chep leh zuak kitihim him hi bawldah ham hitiu aw….!
Lalpa Pathian hansia, dawn theina khamna thei lau umtak chuh ahi.
Ziah i khualzinnau khawvel ah mihingte bawlding chih ahi him him puai, I gaalteu na tiang in Narco Terrorists tin, ei sapkhum khum mai uh hi, zatchat aum taluai, Pathian lekhabu imuh gual un, simtute zosia’n khamna thei apat kikawi k芒ng chiat thei dingin lungthim kithu gual tak in I dogaal uhi zohngeih dingin dozing hitiu.
Gaal zawna chuh Lalpa Pathian 芒 ahi ngal ah, Lalpa’n athuh malsawm tahen.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *