KIMUAN NGAMNA HI LAWTINNA DINGA KALBI KHAT AHI

General Articles

*KIMUAN NGAMNA HI LAWTINNA DINGA KALBI KHAT AHI*

Guanggal na siam ah tup leh ngim hawitak tak te tawh panla zing ah khawsa te’n pilvang tak in ngaituana a siam sek uh ahi. Zia chu a lawtinna ding in tamtak guanggal na lak in pawimaw pen in kimuan ngamna nei in a um sek hi. Kimuan ngamna apat in tup leh ngim um te zaw gua’n lawtinna mu ahi sek hi. Pawimaw te lak ah tamlo zia a nuai ah gual ahin ngaidan kahun sulang hi. Ziate chu vak enkhawm hitiu.

A khatna ding in nu leh pan kitaksanna a pawimaw hi. Khanglai hinkhua chawmcha sung ah kisiam pitinna leh mi zosia’n hinkhua tena ah ala kawi uh Zi leh Pasal nei ahi. Zi leh pasal neizaw ah a nuam leh haksa hung palkhawm ah ginumna tawh pangkhawm ah hung khawsa khawm chu mite ettawn ahi. Cha leh nau enkawl zing kawm, nupa’n kalkikim tak ah hung pangkhawm te chu ettawn tak leh pakchat a lawsek ui. Zia gual ah nupa’n pangkhawm te chu kitaksanna a vat ngai pua’n, taksap ni’n le panpitu ding Pathian in a lemguat piak sek ahi. Zia chu Chate a ding ah malsawmna ahi’n gamsung damna le ahi. Zia chu mi zosia muphak leh chanphak hilo maleh a geldawk lo tampi um nalai dinmun ah ding I hiziak un nu leh pa dinmun lua zosia’n kingaitua thak a ngai hi.

A nina ding in chanau te muan ngamna nei a ngai hi. I mimal dinmun ki etthak leh kisiamthak ngai ahi. Nu leh pa, insungmi leh lawi leh pai te muan tak in ka um em ti ki etthak a pawimaw hi. A bik tak in mi pawimaw leh taksap kasem kha na em ti kingaitua a ngai hi. Pawimaw lo ah mani mimal lunglutna mai ah khawsa, nek leh dawn kisumlo, insung leh khawtang taisan, mawpuakna ngaikhawk lo ah a phachuam ding ngaitua lo tamtak te chung ah kuamah muan ngamna a chung ah um lo ding ahi. Ziakachun, nu leh pa mitthi luanna thiakhul ah panthak lak ding, insung, kochuam leh khawtang ah pawimaw te mawpuakna ah ngaikhawkna tawh panlak thak chu mite muan ngamna zal in lawtinna pha um ngei ding ahi.

A thumna ding in kipiakna mun zosia mite muan ngamna hiding ahi. Insung damna leh khantona ding ah ettawn tak hiding ahi. Zia gual a chun I kipiakna leh umna organisations chuamchuam ah le zuitu leh puitu dinmun ettawn tak a ngai hi. Kochuam lam inle kitup tak ah a zam velvel lam hilo in, taksa leh thagau ah muan um hingai ahi. Sepna Government/ private inle ginumna tawh thudik ah nasemtu pha leh mattak ah muan um ding ah panlak chu lawtinna hingei ding ahi. I gennawp pen chuh ahileh bukimna um lo maleh theitawp sua ah titna del ah panlak chu ki muan ngamna um intin lawtinna le um ngei ding ahi.

A lina ding in mi’n ei muan chun muan um tak ah sep a ut um sek hi. Mite muan ngamna ding ah khawsak pawimaw dan khenkhat kigen zo ta. Tuhin mawpuakna hattak ah septhei na ding tam lo suklat kanuam hi. Mawpuakna leh ngansia ah um te muan zawna nei ngai ahi. Muan zawna in mawpuakna khel ah thilhawi tampi a semdawk thei hi. Muang zolo ah sep leh bawl tawh kisai ah dinmun piak chu lungthim ah lawsapna masapen ahinuam hi. Zia chu hattak leh dettak ah panlakna ding in lemchang lo ahiban in lawtinna a tasam nuam hi. Ziakachun, kimuang zo tak ah sepkhawm leh pankhawmna chun I theina khel in lawtinna a um sek hi.

A ngana ding in kimuan na hin thanawp na mite a pe sek hi. Bang nasepna hitaleh sepna chiat ah kimuan na a um chun thanawp na a um hi. Mihiamte hi hatzo tak leh thiamtak I ti te le lunglutna leh thanawpna a um lo chun nasep a machal thei lo ahi. Piting tak ah sepna a um theina ding in mawpuakna chung ah kimuan na a um ding ahi. Lauthawng leh taksang lo kawmkawm ah kipuihuaina mun a chun dinmun kikal ah hisello thil tamtak um thei hina chung in guat ah um te muan ngamna in lawtinna pha um thei ahi.

Zia ngaidan vak genkhawm te apat hin thil tamtak ngaituana hawizaw a piang thei hi. Banggual nasepna hihenla dinmun tuk hiziang maleh seppi te leh panlakkhawmpi te a ding ah muan um leh muan tak hi a ngai hi. Zia khel a chun mawpuakna piak hih muan ngamna tawh ahichun lawtinna um ngei ding ahi.

*@KL MUANA VAIPHEI*

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *